*ولی اله بیات
اوضاع صنایع استان در سال 98
صنایع استان متاثر از شرایط تحریم، شرایط و محدودیت های متفاوتی نسبت به سال های قبل دارند. بخصوص صنایع غیرمعدنی و High tech که برای فعالیت خود نیازمند واردات مواد اولیه و قطعاتی می باشند که در داخل تامین نمی شوند.
صنایع به دلیل عدم تخصیص ارز و تغییر گروه کالایی در شرایط بلاتکلیفی بسر می برند. البته موضوع عرض شده تا 9ماه اول سال 98 وجود نداشت و از 3 ماهه آخر سال بتدریج مشهود و در سه ماهه اول سال 99 تشدید شده است و امیدواریم با تغییر گروه کالایی و مجاز بودن واردات با ارز صادراتی، با تخصیص ارز از طرف بانک مرکزی، واحدها بتوانند با دارندگان ارز صادراتی تماس گرفته و برای خرید و حواله ارز اقدام نمایند و این در حالی است که مشکل فروش فعلاً وجود ندارد. واحدهای تولیدی مطرح استان و با جمعیت زیاد کارگری اغلب گرفتار این وضعیت می باشند.
چالش های سد راه
کمبود ارز و عدم تخصیص آن از طرف بانک مرکزی به کالاهای ثبت سفارش شده، مهمترین چالش روز می باشد. نبود اطلاعات از آمار و نیازهای وارداتی در 10 سال گذشته و تدوین رویه ای که تخصیص ارز به تولیدکنندگان که موفق به کاهش ارزبری خود شده اند، را تسهیل نماید، از عواملی است که انگیزه تلاش در کاهش ارزبری و وابستگی را از بین می برد.
امیدواریم در تخصیص ارز، اولویت با واحدهایی باشد که موفق شده اند، ارزبری خود را نسبت به دوره تحریم اول (1391) کاهش داده باشند.
موانع صادراتی پیش روی صنعتگران
مشکل روابط با کشورها، نبود ارتباط بانکی، نبود اراده ای برای تغییر اساسی در شیوه صادرات با به رسمیت شناختن ارز دیجیتال که نقل و انتقال را آسان می کند و امکان رفع تعهد ارزی با استفاده از ظرفیت ارز دیجیتال و واردات کالا با انتقال این ارز.
در واقع باید وجود موانع و محدودیت ها از طرف مسئولان باور شوند و طرحی نو و متهورانه و کاملاً متفاوت با عرف جاری در تبدیل نقل و انتقال پول اتفاق بیافتد. روشی که کنترل آن در توان تحریم کنندگان ظالم نباشد و زمانی که چنین بستری فراهم شد، باید اراده ای جدی وجود داشته باشد تا حمایت های واقعی و اثرگذار از تولیدکنندگان صادرکننده ( البته بشرط جدی عودت ارز حاصل از صادرات) به عمل آید.
راهکار برای توسعه فعالیت واحدهای صنعتی استان بخصوص صنایع الکترونیک
اصولاً در کشورهای پیشرفته و شرکت های معتبر، نیز معمولاً تولیدکننده تمام قطعات مورد نیاز خود نمی باشند و مواد اولیه و قطعات مورد نیاز را از منابع مختلف تامین می نمایند و شاید به همین دلیل در کشورمان نیز به زنجیره تامین توجه نشده است.
البته این زنجیره در صنایع با تکنولوژی پیچیده محدودیت های خود را دارد، ولی در صنایع نسبتاً ساده نیز به این مهم توجه نشده است.
به عنوان مثال کشورمان توان پرورش مرغ کافی را دارد، ولی زنجیره تامین خوراک و دارو برای تولید مرغ کامل نیست و از طرفی ما به خوراک دام مانند کنجاله و ذرت نیاز داریم ولی زمین های کشاورزی مان مصرف کشت هندوانه، سیب زمینی و پیاز مازادی می شود که اگر صادر نکنیم کشاورز زیان می کند.
وقتی صادر می کنیم نگران عودت ارز حاصل از صادرات را داریم و از طرفی برای واردات خوراکی که می توانست به جای هندوانه و سیب زمینی و پیاز مازاد کشت شوند نیاز به ارز داریم که در تامین آن ( بخاطر تحریم های ظالمانه) با چالش مواجهیم.
در کشورمان شعار صادرات داده می شود و مزیت های حمایتی برای آن دیده می شود ولی قدر کاهش واردات را کسی متوجه نیست. شرایط فعلی کشورمان ایجاب می نماید که ما به کاهش واردات بهاء بیشتری بدهیم و مزیت های حمایتی برای آن تعریف نمائیم، زیرا صادرات و واردات هر دو برای کشورمان سخت می باشد و در صادرات معمولاً منابع کشور از دست می رود و در واردات معمولا ًبه سختی و گرانتر می خریم.
بنابراین جهت توسعه فعالیت واحدهای صنعتی، موارد زیر باید مورد توجه قرار گیرد.
الف: تشویق واحدهای تولیدی به کاهش ارزبری و سرمایه گذاری در تولید داخلی نیازهای خودشان.
ب: تشویق سرمایه گذاران به سرمایه گذاری و ایجاد خطوطی که نیاز به مواد اولیه واحدهای فعلی را تامین نمایند.
ج- تکلیف به وابستگان بازرگانی سفارتخانه ها در توافق با کشورهای مقصد صادرات برای تبادل ارز به صورت دیجیتال برای صادرات نفت،گاز،پتروشیمی و غیره و در واردات بتوان پول کالا را به صورت ارز دیجیتال پرداخت و این امر برای گمرکات و سایر ادارات به رسمیت شناخته شود و تسویه تعهدات ارزی با این شیوه قابل انجام باشد.
د- برنامه ریزی در ایجاد انگیزه برای کشت نهادهای دامی به جای برخی محصولات مانند هندوانه، گوجه فرنگی و سیب زمینی و پیاز مازاد. البته باید کاری نکنیم که به جای کنجاله نیازمند واردات سیب زمینی شویم.
*مدیر عامل شرکت پارس سویچ