مترجم: دکتر سینا قرابیگلی- کارشناس امور داروئی
آنفولانزا عفونت ویروسی بسیار مسری که می تواند در هر سنی رخ دهد. این بیماری بیشتر در فصل زمستان شیوع می یابد، چرا که مردم در این روزها زمان بیشتری را در تماس نزدیک با یکدیگر هستند. آنفولانزا به راحتی از طریق سرفه، عطسه و یا تماس سطوح از یک فرد به فرد دیگر منتشر می شود. کودکان، افراد مسن و افراد دارای بیماری های زمینه ای در معرض خطر بالایی برای ابتلا به آنفولانزا های شدید یا پیچیده می باشند. ایمن سازی افراد می تواند خطر ابتلا به آنفولانزا را کاهش دهد.
واکسن ها می توانند از بروز بیماری های جدی و یا کشنده جلوگیری کنند. آن ها به بدن می آموزند که چگونه با عوامل ایجاد کننده بیماری مبارزه کنند. به لطف واکسن ها تعداد افرادی(خصوصاً کودکان) که به دلیل عفونت جان خود را از دست داده اند، کاهش چشمگیری داشته است.
ویروس های عامل آنفولانزا هر سال عوض می شوند، بنابراین واکسن های آنفولانزا جدید هر ساله(معمولا در پائیز) باید استفاده شود. واکسن های تزریقی آنفولانزا را می توان برای بزرگسالان و کودکان بالای ۶ ماه تجویز کرد(البته در این مورد باید به توصیه کارخانه سازنده درخصوص سن بیماران دقت کرد).
واکسن آنفولانزا نمی تواند از بیماری هایی نظیر سرماخوردگی جلوگیری کند.
افراد واجد شرایط دریافت واکسن آنفولانزا:
واکسن آنفولانزا تقریبا برای تمام افراد بالاتر از۶ ماه توصیه می شود. هر چند دریافت واکسن در گروه های زیر اهمیت بالایی خواهد داشت:
- بزرگسالان بالای۵۰ سال
- افرادی که در خانه سالمندان و سایر مراکز مراقبتی زندگی می کنند
- کودکان و بزرگسالان مبتلا به بیماری های قلب و یا ریه
- افراد مبتلا به بیماری های مزمن نظیر دیابت و بیماری های کلیوی
- افراد مبتلا به HIV یا افرادی که پیوند عضو داشته اند
- کودکان و نوجوانان در محدوده سنی۶ ماه تا ۱۸ سال که مدت طولانی آسپیرین مصرف کرده اند و احتمال بروز سندرمی در آن ها بالا است.
- خانم هایی که قصد باردار شدن در طول فصل شیوع آنفولانزا دارند.
- افرادی که احتمال انتقال آنفولانزا در آن ها بالا است. این دسته شامل گروه های بالا و نیز کارکنان مراکز بهداشتی و درمانی، کارکنان خانه سالمندان و مراکز مراقبتی و … می باشد.
موارد احتیاطی واکسن آنفولانزا :
- واکسن آنفولانزا تنها در زمانی باید تجویز شود که مزایای آن به معایب آن غلبه کند.
- واکسیناسیون کودکان مبتلا به بیماری متوسط تا شدید، نباید تا قبل از بهبودی علائم انجام شود، ولی در صورتی که بیماری خفیف باشد، نیازی به تأخیر در واکسیناسیون نیست.
- شایعترین عارضه جانبی واکسن آنفولانزای تزریقی، قرمزی و درد در ناحیه تزریق می باشد. تب خفیف ممکن است بعد از واکسیناسیون افزایش یابد.
- حساسیت به تخم مرغ هیچ گونه ممنوعیتی برای دریافت واکسن آنفولانزا ندارد.
علائم آنفولانزا:
علائم آنفولانزای فصلی می تواند از شخصی به شخص دیگر متفاوت باشد، ولی معمولا شامل :
- تب(دمای بالاتر از ۳۷٫۸ درجه سانتی گراد)
- سردرد و درد مفاصل
- خستگی
- سرفه و گلو درد ممکن است رخ دهد
درمان آنفولانزا:
بسیاری از افراد بعد از یک تا دو هفته خود به خود بهبود می یابند.
- درمان علامتی بسیار کمک کننده خواهد بود.
- استراحت تا زمانی که آنفولانزا به صورت کامل برطرف شود، خصوصا زمانی که بیماری شدید باشد.
- نوشیدن کافی مایعات از بروز دهیدراتاسیون جلوگیری می کند. یک روش برای سنجیدن این که به میزان کافی مایعات دریافت می کنید، رنگ ادرار است. به صورت نرمال رنگ ادرار باید زرد روشن تا تقریبا بی رنگ باشد. همچنین در صورت نوشیدن مایعات کافی، هر ۳ تا ۵ ساعت یک بار باید ادرار دفع شود.
- استامینوفن می تواند باعث رهایی از تب، سر درد و درد مفاصل شود. ضددردهای غیر استروئیدی نظیر ایبوپروفن نیز مفید می باشند، که جهت جلوگیری از بروز عوارض گوارشی آن ها بهتر است همراه غذا مصرف شوند. توجه شود که آسپیرین و قرص های حاوی آسپیرین برای افراد زیر ۱۸ سال توصیه نمی شود، چرا که می تواند منجر به بیماری خطرناکی به نام سندرم ری شود.
- داروهای ضد ویروس می تواند، در درمان و یا پیشگیری از آنفولانزا استفاده شود. زمانی که به عنوان درمان استفاده شود، منجر به حذف علائم آنفولانزا نمی شود، هر چند که می تواند باعث کاهش شدت و مدت علائم در حدود یک روز شود.
- آنتی بیوتیک ها هیچ جایگاهی در درمان عفونت های ویروسی نظیر آنفولانزا ندارند. آنتی بیوتیک تنها زمانی باید استفاده شود که یک عفونت باکتریایی نظیر پنومونی، عفونت گوش یا سینوزیت همراه با بیماری آنفولانزا مشاهده شود.
پیشگیری از بروز آنفولانزا:
- شست و شوی مداوم دست ها با آب و صابون می تواند از گسترش آنفولانزا جلوگیری کند. در صورتی که مبتلا به آنفولانزا هستید و یا از کسی که به آنفولانزا مبتلا است، مراقبت می کنید، باید به طور مداوم دست هایتان را بشوئید.
- دهان خود را در هنگام سرفه و عطسه بپوشانید و دستمال آلوده را سریعا دور بیندازید.
- از تماس دست با چشم ها، بینی و دهان ممانعت کنید، چرا که ویروس ها می توانند از این طریق وارد بدن شوند.
- از تماس نزدیک با افراد بیمار خودداری فرمائید.
- در صورت ابتلا به بیماری مشابه آنفولانزا، حداقل باید برای مدت ۲۴ ساعت در خانه بمانید، تا تب برطرف شود.
- درصورت سرماخوردگی، تا حد امکان ارتباط خود با دیگران را محدود کنید تا از ابتلای دیگران به عفونت جلوگیری کنید.
- سطوح و لوازمی که احتمال آلوده بودن آن ها بالا است، ضدعفونی کنید.
منبع:
UpToDate
