اسداله قربان زاده – وقتی صحبت از محیط زیست در استان به میان می آید، بی محابا تمامی نگاه ها به سمت «رضا رمضانی» است. در چند سال اخیر که مطالب او را مرور می کنیم، حکایت از دغدغه ها و نگرانی های او در ابعاد مختلف چالش های محیط زیست دارد.

او همیشه از آینده چالش های دامنگیر محیط زیستی نگران است که دامن همگان را در ابعاد مختلف بگیرد. چه آن زمان که از زندگی آهوان دشت سهرین می نویسد و  چه در روزهایی که سراغ انتقال پسماندهای روی می رود. از مدیریت اشتباه و تصمیم های نادرست در محیط زیست می نویسد و راهکار کارشناسی خود را نیز اعلام می کند. فعالیت های چشمگیر او محدود به مسائل زیست محیطی شهر و استان زنجان نیست و در بزنگاه ها به سراغ مدیریت کلان محیط زیست کشور نیز رفته و راهکار نیز ارائه داده است؛ هر چند به مذاق عده ای در مدیریت محیط زیست استان و کشور خوش نیامده است.

اخیرا او به طور جد در جراید استانی، کشوری و حتی شبکه های اجتماعی چالش پسماندهای روی و داستان تکراری انتقال آن را به جد مورد انتقاد قرار داده است. انتقادی با طعم کارشناسی که برای مدیریت محیط زیست استان و بقیه چندان خوشایند نبوده است اما او همچنان ایستاده و با وجود تغییر محل کارش به روزهایی امید بسته که داستان مخاطره آمیز پسماندهای روی از شهر زنجان رخت بربندد.

روشنگری افکار عمومی

رمضانی در گفتگو با «شهاب زنجان» در پاسخ به سوالی درباره رسانه ای شدن چالش پسماند در سطح کشوری و پاسخگو نبودن مسئولان در این رابطه برای روشنگری افکار عمومی می گوید: با این وجود مسئولان حاضر نیستند درباره این معضل مهم زیست محیطی پاسخگو باشند و فقط مطالبی را که خودشان دوست دارند به جای پاسخ تکرار می کنند. آنچه مسئولان مطرح می کنند، ارتباطی با موضوع اصلی ندارد که همین هم شبهه برانگیز است. آیا مسئولان نمی توانند سوالات را پاسخ دهند و صورت مساله برای آن ها روشن نیست؟.

او در پاسخ به پرسش شهاب زنجان درباره ابهامات انتقال پسماندهای شهرک روی زنجان بیان می کند: بر اساس کدام معیارهای علمی دارای پشتوانه قانونی، طرح انتقال تایید شده است؟ و اگر به هر تقدیر، تصمیم بر انتقال است باید مطالعات مکان یابی آن نیز انجام بگیرد. بر این اساس باید تمامی نقاط دارای قابلیت مدیریت پسماند شناسایی شود. اگر مطالعات به این نتیجه برسد که در استان زنجان و استان های مجاور مکانی برای انتقال وجود ندارد دیگر اصرار بر ادامه فعالیت واحدهای تولید کننده پسماند به شکل کنونی بی معنا است و مفهوم چنین اصراری، هزینه کردن از جان و سلامت مردم برای تامین منافع مادی عده ای خاص خواهد بود.

این فعال زیست محیطی با تاکید بر اینکه آسیب رساندن به نسل های آینده با ضربه زدن به محیط زیست خلاف معیارها و اصل توسعه است، متذکر می شود: نباید با هدف رسیدن عده ای به سرمایه های کلان، سلامت مردم همین شهر به خطر بیفتد. برای رسیدن به اهداف توسعه باید الگوهای رفتاری در حوزه تولید تغییر یابد.

رمضانی با بیان اینکه مطالعات باید به روز باشد و نباید به اطلاعات و آمار سال های دور تکیه کنیم، بیان می کند: حتی در عادی ترین الگوهای استقرار (مثل اتاق کارگری یا یک واحد جوراب بافی) بیشترین اعتبار مجوزهای استقرار دو سال است و بعد از سپری شدن این مدت، مجوز صادره غیرمعتبر می شود.

او با بیان اینکه برای بررسی صحت و سقم تمامی اسناد، مدارک و حتی تصمیمات مرتبط با حقوق عمومی، این اسناد باید در اختیار درخواست کننده ها قرار بگیرد، می گوید: طبق قانون، جنبه ای از سند که مرتبط با عموم مردم باشد، نمی تواند محرمانه یا حریم خصوصی تلقی شود و اگر در اختیار درخواست کننده قرار نگیرد، جرم اتفاق افتاده است. از دانشگاه زنجان، شرکت بهین فرآور، محیط زیست و حتی استانداری، ارائه مطالعات را درخواست کرده ایم ولی به درخواست ها جواب نداده اند که این شکل رفتار نیز تخلف است.

رمضانی درباره مکان جدید برای انتقال پسماندهای روی می افزاید: بنده شخصا از این محل بازدید کرده ام و جالب اینکه هیچ ناظری در آن محل رویت نشد و حتی خبری از اقدامات تطبیقی با استانداردها نبود.

علت پیاده روی به محل کار جدید

او در بخش دیگر صحبت هایش درباره علت پیاده پیمودن مسیر طولانی محل کار جدید که طبق دستور مدیر کل محیط زیست استان انجام پذیرفته است، اظهار می کند: فارغ از اینکه مطابق قوانین مصوب، جابجایی کارمندانی که در راستای مقابله با فساد و ارتقای سلامت اداری، گزارش های خود را به مقامات بالاتر می دهند ممنوع است، تامین لوازم انجام امور اداری و از جمله وسیله نقلیه برای تردد بر عهده دولت است. ولی به علت بی اعتنایی مدیریت محیط زیست استان به این قوانین، به ناچار مسیر طولانی بین شهر زنجان و‌ روستای سهرین را پیاده طی می کنم.

این فعال محیط زیست استان، با اشاره به نگارش نامه ای به استانداری زنجان درباره مشخص شدن شرایط کاری جدید خود، می افزاید: طبق حکم کارگزینی و آئین نامه های استخدامی کارمند اداره کل حفاظت محیط زیست زنجان هستم و طبق قوانین استخدامی در شهر بالای۵۰۰ هزار نفر باید برای آمدن به محل کار در محدوده حریم شهری  هزینه ای ایاب و ذهاب مشخصی پرداخت شود. به گفته وی، حتی طبق قوانین در صورت تردد کارمند در نقاط مختلف شهر و شهرستان، اداره موظف است هزینه ایاب و ذهاب را پرداخت کند و یا خودرو در اختیار فرد قرار دهد.

رمضانی با تاکید بر اینکه به عنوان کارشناس حیات وحش باید تجهیزات و خودرو در اختیار بنده قرار گیرد، می گوید: از ساعت هفت و سی دقیقه به سمت واحد محیط بانی روستای سهرین( اگر چنین واحدی وجود داشته باشد) حرکت می کنم و بعید می دانم که به دلیل طولانی بودن مسیر با پای پیاده در فاصله زمانی کاری روزانه به این منطقه برسم.

دغدغه های زیست محیطی

او درباره دغدغه های زیستی محیطی خود به عنوان یک فعال در این حوزه بیان می کند: طی تجربه های مختلفی که در سال های طولانی درباره محیط زیست داشتم، حوزه محیط زیست مقوله ای بسیار کارآمد و تاثیرگذار است و اگر در این حوزه کارها به درستی انجام شود، بیش از۹۰ درصد معضلات جامعه برچیده می شود. برای نمونه از ایجاد یک دکل نفتی تا  استقرار یک اتاق کارگری در یک زمین زراعی با مساله محیط زیست در ارتباط است.

این فعال محیط زیستی در تکمیل صحبت هایش با تاکید بر برچیدن هرگونه تخلف از ابعاد مختلف حوزه محیط زیست تصریح می کند: اگر محیط زیست را از هرگونه تخلف و چالش های دامنگیر دور نگه داریم، جامعه به سمت شفاف شدن و به حداقل رسیدن تخلفات پیش می رود. باید با صراحت تمام بگویم که امکان ندارد فساد در سازمان متولی مدیریت محیط زیست رخنه کند و نتیجه آن را به صورت فسادهای ویرانگر در حوزه کشاورزی و صنعت و سلامت و معدن و … شاهد نبود. اگر دستگاه های نظارتی و قضایی به جد به دنبال مبارزه با فساد اداری و اقتصادی هستند، لازم است که تمرکز و اولویت خود را به مبارزه با فساد در حوزه محیط زیست اختصاص دهند.

رمضانی، نمایان شدن آثار کاهش تخلفات از دامن محیط زیست را در زندگی روزمره عموم مردم بسیار مهم می داند و می افزاید: دوست دارم زندگی خوبی داشته باشم و به عنوان میراث دار محیط زیست باید تاثیر هرگونه رفتارمان را در زندگی آیندگان که فرزندان همین مرز و بوم هستند، مشاهده کنم.

او  اعتقاد دارد، در جامعه ای با محیط زیست ضعیف و آسیب دیده، فقر بیداد خواهد کرد و در تکمیل صحبت هایش اضافه می کند: در جامعه فقیر، من و خانواده ام امنیت نخواهیم داشت و امکان دارد از خانه یا خودرو بنده وسیله ای دزدیده شود که یکی از ریشه های چنین بزه هایی، تضعیف و اهمیت ندادن به محیط زیست است.

این فعال محیط زیست استان ادامه می دهد:  اکنون مهمترین و چالش برانگیزترین مساله محیط زیستی استان مساله انتقال پسماندهای روی است و اگر به صورت اصولی و علمی با این چالش رفتار نشود در آینده ای نه چندان دور با بیماری های صعب العلاج  همشهریان مواجه خواهیم شد. وقتی یک مشکلات یک مبتلا به بیماری صعب العلاج را مشاهده می کنیم، لاجرم آثار منفی آن در روحیه و حالات و زندگی ما هم مشهود خواهد بود و باور دارم، سکوت در قبال محیط زیست و چالش های دامنگیر آن جایز نیست.

رمضانی با تاکید بر اینکه حقوق شهروندی به من اجازه می دهد که طبق قانون اساسی مسائل محیط زیستی را پیگیر باشم، می گوید: متاسفانه نقض حقوق شهروندی در بخش محیط زیست باعث پدید آمدن پول های کثیف هنگفتی می شود و آینده ای تیره و تار در انتظار نسل های آینده خواهد بود.

تاثیر محیط زیست در اقتصاد

 او درباره تاثیر محیط زیست در چرخ اقتصاد استان نیز به نکات جالبی اشاره می کند: بی تفاوتی به چالش های خانمان سوز محیط زیست باعث تضعیف اقتصاد و کند شدن مسیر توسعه خواهد شد و این در حالی است که با تقویت این بخش و حقوق آن، رونق اشتغال و توسعه را شاهد خواهیم بود. اعتقاد بنده بر این است که رعایت کردن ضوابط زیست محیطی نقطه عطف رسیدن به جامعه سالم و توسعه یافته است.

این فعال زیست محیطی بر لزوم مطالبه گری مردم مطابق با قانون تاکید می کند و یادآور می شود: به هر حال نقش مردم و فعالان محیط زیست در  رسیدن به اهداف توسعه ای و تغییر در رفتارهای زیست محیطی بسیار مهم است و نباید در مطالبه گری وارد پرسش های قهری و خشن شد.

رمضانی پیگیر نبودن مطالبات از سوی دستگاه های ذیربط و پاسخگو را متذکر می شود و با اشاره به نقش رسانه ها در این باره می افزاید: در انعکاس اخبار نیز نظر مردم در میزان رضایت و عدم رضایت ظهور و بروز پیدا خواهد کرد و این موضوعی است که قانون و دین بر حقانیتش تاکید کرده است.