«شهاب زنجان» بررسی می کند: ارمنستان، اقتصادی رو به پیشرفت

محسن احدی- کارشناس حوزه بین الملل

ارمنستان بعد از به قدرت رسیدن نیکول پاشینیان به نخست وزیری تلاش می‌کند با اجرای اصلاحات ساختاری در قوانین و چارچوب های اقتصادی و همچنین مبارزه با فساد راه توسعه را برای خود بپیماید.

 ارمنستان که همچون دیگر کشورهای حوزه آسیای میانه و قفقاز و بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق به عنوان کشوری مستقل در جهان شناخته شد، همیشه درگیر بحران اقتصادی، رکود،تورم ،جنگ با آذربایجان در موضوع قره باغ، اختلاف با ترکیه و اعمال نظر مسکو بر سیاست‌های خود بوده است.

همین موضوعات باعث شده این کشور با حدود ۱۸ میلیارد دلار حجم تولید ناخالص ملی در زمره اقتصاد کشورهای کوچک شناخته شود.

 بعد از  بحران سیاسی پیش آمده در سال۲۰۱۸ میلادی که ناشی از انتخاب سرژ سرکیسیان به نخست وزیری ارمنستان بود، مردم این کشور که از سال ها حکومت احزاب سنتی و سیاستمداران فاسد به تنگ آمده بودند به خیابان آمده و نیکول پاشینیان را به قدرت رساندند. علاقه ارمنیان به اصلاحات ۱۰ ماه بعد از انقلاب و در انتخابات پارلمانی خود را نشان داد که در آن متحدان پاشینیان با شعار اصلاحات اقتصادی و توسعه پایدار اکثریت پارلمان را در اختیار گرفتند.

پاشینیان نیز از همان ابتدا تلاش کرد بر موانع توسعه از جمله مبارزه با فساد اقتصادی از طریق الگوبرداری از گرجستان و مشاوره گرفتن از اتحادیه اروپا، اخراج سیاستمداران فاسد، مصالحه با باکو بر سر بحران قره باغ، گسترش همکاری اقتصادی با همسایگان از طریق همکاری با ایران و همچنین روسیه، غلبه کرده تا بتواند به وعده‌های خود جامه عمل بپوشاند.

خبرگزاری رسمی ارمنستان هفته گذشته به نقل از آرتور جوادیان، رئیس بانک مرکزی این کشور اعلام کرد که ایروان کارخانه تولید شمش طلا که حدود ۹۰ درصد از محصول آن برای صادرات خواهد بود را به بهره برداری خواهد کرد که این نشان می‌دهد، سیاست های توسعه اقتصادی نیکول پاشینیان در حال جوابدهی است.

ارمنستان کوچک با جمعیتی بالغ بر سه میلیون نفر، اما دارای جامعه بزرگ اقلیتی ساکن در کشورهای دیگری چون آمریکا و روسیه است، به طوری که لابی ارامنه در ایالات متحده یکی از قوی‌ترین نهادهای لابی گر است.

ارامنه ای که در روسیه مشغول به کار هستند، نیز باعث بستگی زیاد اقتصادی ایروان به مسکو شده و از همین رو است که برای سیاستمداران ارمنی تصمیم‌گیری مستقل و فارغ از اندیشه‌های سردمداران کرملین بسیار سخت است.

ارمنستان سال هاست، در انتظار ورود به اتحادیه اروپا و بهره ‌برداری از مزایای عضویت در این نهاد بزرگ اقتصادی است، ولی به دلیل ساختارهای معیوب اقتصادی و سیاسی متاسفانه نتوانسته به بسیاری از استانداردهای مورد نظر بروکسل دست پیدا کند، موضوعی که نیکول پاشینیان تلاش کرده تا با فائق آمدن بر آن  آینده ارمنستان را گونه‌ای دیگر رقم بزند.

البته تلاش پاشینیان تنها منحصر به عضویت در اتحادیه اروپا نبوده و ایروان با پیوستن به جامعه اقتصادی اوراسیا که روسیه برای تبادلات مالی و سیاسی میان کشورهای جدا شده از اتحاد جماهیر شوروی سابق تاسیس نموده، راه را برای اقتصاد چند جانبه ارمنستان باز کرده است.  صندوق بین المللی پول سال گذشته میلادی از افق های روشنی برای آینده ارمنستان صحبت کرد و رشد اقتصادی این کشور را مثبت و بالای ۵ درصد برای سال‌های آتی پیش بینی نمود.

ایران و ارمنستان

 نیکول پاشینیان از همان زمانی که به عنوان نماینده پارلمان ارمنستان مشغول به کار بود از اهمیت روابط با ایران سخن به زبان آورده و یک بار نیز به کشورمان سفر کرد.

البته باید گفت اهمیت رابطه میان ایروان  و تهران برای سیاستمداران ارمنی تا بدان جا مهم است که از حدود۲۶ حزب سیاسی در ارمنستان که در بسیاری از مسائل با هم اختلاف سیاسی دارند، عمق رابطه استراتژیک با تهران نقطه مشترک همه آنهاست.

 پاشینیان بعد از به قدرت رسیدن با رویکرد سخت آمریکا در قبال ایران روبرو شد، به طوری که مایک پمپئو، استیو منوچین و جان بولتون وزیر امور خارجه، وزیر خزانه داری و مشاور امنیت ملی آمریکا با سفر به ایروان، مقامات ارمنی را از رابطه با ایران برحذر داشتند، ولی در مقابل ایروان مقتدرنه از رابطه با ایران سخن به زبان آورده و همین موضوع سبب شد که محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران یک یادداشت تشکر از نخست وزیر ارمنستان به ایروان ارسال کند.

ارمنستان به دلیل داشتن مرز مشترک با ایران عملا راه ورود کشورمان به قفقاز و اتحادیه اقتصادی اوراسیا است. دو کشور روابط خوبی از لحاظ تامین انرژی برق، صادرات گاز و نفت به امضا رساندند که متاسفانه به دلیل دخالت های مسکو هنوز به مرحله اجرایی نرسیده است. ایران همچنین به دنبال متصل کردن شبکه راه آهن خود به ارمنستان است تا از طریق خاک این کشور به گرجستان کالا صادر و حتی از بندر باتومی نیز برای صادرات کالا به اروپا استفاده کند که این موضوع در سایه سیاست های مداخله گرایانه روسیه هنوز عملیاتی نشده است. ایران می‌تواند از طریق ارمنستان گاز گرجستان را تامین کرده و تا بخشی از نیاز اروپا به انرژی را برطرف کند. موضوعی که چندان به مذاق سیاستمداران کرملین خوش نمی آید و از همین طریق سعی می کنند با عقب انداختن تجارت ایران و ارمنستان از اهرم‌های فشار خود بر اروپا و سایر کشورهای حوزه قفقاز دفاع کنند.

صندوق بین‌المللی پول در جدیدترین گزارش خود، نرخ رشد اقتصادی سال جاری را برای ارمنستان ۴/۵ درصد پیش بینی کرده که نشان دهنده موفقیت پاشینیان برای خارج کردن کشورش از رکود حاکم سالیان دراز بر این کشور است و نوید آینده خوبی را برای ارمنستان می‌دهد.

البته مساله قره باغ که از میانه دهه۱۹۹۰ میلادی به عنوان یک معضل در حوزه قفقاز باقی مانده همچنان بر سپهر سیاسی و اقتصادی این کشور سایه افکنده، ولی پاشینیان تلاش می‌کند تا با حل این موضوع از طریق مذاکره با آذربایجان راه‌های توسعه سیاسی و اقتصادی با کشورهای همسایه از جمله باکو و آنکارا را در مسیر توسعه اقتصادی ارمنستان قرار دهد.

اقتصاد ارمنستان بر پایه ساخت و ساز و خدمات است. همچنین به دلیل وجود معادن مس، آهن، طلا، نمک، بازالت و مرمر در زمینه تولیدات معدنی و صادرات آن نیز موفق بوده است. 

در سال های اخیر توسعه گردشگری در این کشور به یکی از مهمترین منابع درآمدزایی در ارمنستان تبدیل شده است.  ورود گردشگران مختلف که عمدتا از روسیه، ایران، اتحادیه اروپا و گرجستان هستند، نقش قابل توجهی در بهبود اقتصاد این کشور داشته است. 

توسعه زیرساخت های گردشگری،تنوع در محصولات گردشگری و برخورداری از توان فرهنگی و طبیعی بالا، معرفی جذابیت های این کشور به عنوان مقصد گردشگری در رسانه های بین المللی، لغو روادید برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا و اتخاذ سیاست آسمان باز موجب شده که ارمنستان در بخش توسعه اقتصادی گردشگری رشد قابل توجهی داشته باشد.

شهاب زنجان

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پست بعدی

نقش رسانه در معرفی جاذبه های گردشگری

د آوریل 20 , 2020
توحید خلیل نوزاد کشورهایی که در فقر کامل مقاصد طبیعی و تاریخی گردشگری به سر می برند با درس گرفتن از موفقیت گردشگری لوکس در شهر بیابانی بی آب لاس وگاس در ایالت نوادا، رشد چشمگیری در این صنعت داشته اند. سرمایه گذاری در ساخت، معرفی و حفظ جاذبه های […]
فارسی سازی پوسته توسط: همیار وردپرس